تجهیزات پزشکی نوزادان
تجهیزات پزشکی نوزادان از تجهیزات پزشکی مورد نیاز در بخش نوزاد و اطفال هر بیمارستان و زایشگاه می باشد. این تجهیزات بعد از تولد و برای تامین نیاز نوزادان به مراقبت های ویژه کاربرد دارند. نوزادان نارس یا زودرس نیاز به مراقبت های ویژه دارند. تجهیزات مربوط به بخش NICU (Neonatal Intensive Care Unit) از ملزومات هر بیمارستان است تا به نگهداری و احیاء این نوزادان کمک کند.
در برخی موارد این تجهیزات پس از ترخیص و در منزل نیز میتوانند مورد استفاده قرار بگیرند. در ادامه به معرفی و بررسی برخی از این تجهیزات میپردازیم.
هود نوزاد :
هود نوزاد یا اکسی نوزاد، یک محفظه شفاف است که در بالای سر نوزاد قرار میگیرد. این محفظه با اکسیزن اشباع شده و در مواردی که نوزاد نیاز به اکسیژن بیشتری دارد، مورد استفاده قرار میگیرد. عمل اکسیژن رسسانی به این ترتیب بدون نیاز به ماسک و بدون ایجاد فشار روی سر و گردن نوزاد انجام میشود.
هود اکسیژن دارای دریچه تنظیم هوا و شیر ورودی اکسیژن می باشد. محل قرار گیری این وسیله روی تخت احیاء نوزاد یا انکوباتور است.
در زمان استفاده از ان باید غلظت اکسیژن مورد نیاز نوزاد چک شود. اکسِن زبیش از حد به شبکیه چشم و ریه آسیب میزند و یا موجب عفونت های قارچی میگردد.
پیش از استفاده از هود اکسیژن نیز باید سطح اکسیژن خون نوزاد توسط پالس اکسیمتر اندازه گیری شود. متناسب با میزان اکسیژن خون، غلظت اکسیژن تنظیم میگردد.
انکوباتور نوزاد :
دستگاه انکوباتور یک محیط بسته شیشه ای بادما و رطبوت کنترل شده است که برای نگهداری نوزادان زودرس از آن استفاده میشود. این دستگاه دارای کلاهک پلاستیکی، ماسک و سنسور می باشد که به نوزاد وصل میشود تا دمای بدن نوزاد را تنظیم کند.
این ویژگی برای نوزادانی که بدن آنها قادر به تنظیم دمای خود نیست کاربرد دارد و محیطی ایزوله مانند رحم مادر را شبیه سازی میکند.
علاوه بر این پزشک و پرستار میتوانند به راحتی به نوزاد دسترسی داشته باشند و اقدامات درمانی را برای او انجام دهند. هوا در انکوباتور مرطوب میشود و مقداری اکسیژن نیز به آن اضافه میشود.
امروزه علاوه بر نوزادان زودرس، سایر نوزادن نیز پس از تولد بهتر است در انکوباتور نوزاد قرار داده شوند تا به تدریج با محیط تطابق پیدا کنند. این دستگاه از تجهیزات پزشکی نوزادان و بسیار مهم و پرکاربرد است.
بخش های مختلف دستگاه انکوباتور :
انکوباتور از دو بخش اصلی محفظه شیشه ای و سیستم هشدار تشکیل شده است.
محفظه شیشه ای انکوباتور نوزاد : این محفظه دارای دریچه ای برای دسترسی به نوزاد می باشد و به گونه ای طراحی شده است که از لحظ تغییرات دمایی و ورود و خروج گازها و مواد آلاینده، محیطی ایزوله را دارا می باشد. جریان هوای داخل این محفظه گرم و فیلتر شده است.
سیستم کنترل کننده انکوباتور شرایط دما، رطوبت، اکسیژن و ترکیبات گازی ورودی را کنترل میکند.
حرارت این دستگاه توسط المنت های حرارتی زیر تشک کار میکند و رطوبت از طریق مخزن آب داخل دستگاه و جریان هوای گرم تولید میشود. میزان اکسیژن تولیدی دستگاه باتوجه به اکسیژن مصرفی نوزاد و دی اکسید کربنی که تولید میکند، تنظیم میگردد. این روند به گونه ای است که اشباع اکسیژن انکوباتور رخ ندهد.
انکوباتور در دو مدل پرتابل و ثابت تولید میشود و برای انتقال نوزاد به بخش های مختلف از مدل پرتابل دستگاه استفاده میشود. این مدل سبک تر و کوچک تر است و به راحتی میتوان آنرا جابجا کرد. کاربرد دیگر انکوباتور پرتابل در آمبولانس و برای کمک رسانی به نوزادان می باشد. این دستگاه ها دارای منبع تغذیه همراه هستند.
سیستم هشدار انکوباتور :
آلارم انکوباتور روی دستگاه تعبیه شده و مربوط به خرابی بخش های مختلف دستگاه می باشد. همچنین حالت های نامساعد نوزاد، مانند سرد شدن را گزارش میدهد. تنظیمات سیستم هشدار بر اساس درخواست پزشک و به صورت دستی می باشند. این از تجهیزات پزشکی نوزادان و اطفال می باشد که برای نگهداری و بستری نوزاد به کار میرود.
بیلی روبین چک نوزاد :
بیلی روبین چک یا زردی سنج نوزاد دستگاهی است که غلظت بیلی روبین خون نوزاد را اندازه گیری میکند. اگر غلظت این ماده زیاد باشد، زردی پوست و عنبیه چشم ایجاد میشود. همچنین میتواند موجب آسیب های مغزی برای نوزاد گردد. در این دستگاه یک پرتوی نور به نوزاد تابانده میشود و نور بازگشتی اندازه گیری میشود. به این شکل غلظت بیلی روبین اندازه گیری میشود.
مزیت این دستگاه این است که برای اندازه گیری نیاز به نمونه گیری خون وجود ندارد و درد و ناراحتی متوجه نوزاد نخواهد بود.
منبع نوری این دستگاه یک میکرو اسپکتوفوتومتر یا طیف نوری سنج است. دستگاه همچنین دارای یک پروب فایبر اپتیک و پردازشگر نیز می باشد.
پروب فایبر روی پیشانی نوزاد قرار میگیرد و نور با دو طول موج سبز و آبی به پوست تابانده میشود. مقداری از این نور توسط رنگدانه های بیلی روبین جذب میشود و مقداری نیز منعکس میگردد. این نور بازگشت داده شده توسط سنسورهای خاص اندازه گیری میشود. بر این اساس میزان زردی خون نوزاد مشخص میشود.
فتوتراپی نوزاد :
فتوتراپی روش است که در آن به وسیله نور اقدام به درمان نوزاد مبتلا به زردی میشود. برطرف نشدن مشکل زردی نوزاد میتواند موجب فلج مغزی، عقب ماندگی ذهنی، حملات صرع و یا ناهنجاری های دندانی و ناشنوایی شود. درمان این بیماری با استفاده از فتوتراپی انجام میگیرد.
نور تابانده شده با این دستگاه دارای طول موج ۴۰۰-۵۲۰ نانومتر و شکل و ساختار مولکول روبین را تغییر میدهد. لامپ دستگاه، لامپ سفید، آبی، آبی-سبز فلورسنت، هالوژن و LED می باشد. نور حاصل از لامپ های دستگاه باید جهت حذف تابش های مادون قرمز و ماوراء بنفش فیلترشده و سپس کاملا روی نوزاد متمرکز شوند.
فتوتراپی نوزاد قابل استفاده در منزل نیز می باشد و برای نگهداری نوزاد مبتلا به زردی میتوان از آن استفاده کرد.
وارمر نوزاد :
وارمر یک تخت است که نوازد داخل آن قرار داده میشود و گرمای مورد نیاز او از بالا تابانده میشود. این دستگاه برای نوزادانی مورد استفاده قرار میگیرد که زودتر از موعد متولد شده اند و باید از محیط سرد و دمای محیط فعلا دور باشند.
همچنین در مواردی برای انتقال نوزادان از بخش داخل وارمر قرار داده میشوند. این دستگاه دارای سنسور دما می باشد که به صورت اتوماتیک کنترل میشود. در صورت بالارفتن دما، هشدار دستگاه فعال میشود. به طور کلی دما براساس تجویز پزشک تنظیم میشود.
مزیت استفاده از وامر نوزاد این است که دسترسی کادر پزشکی را به نوزاد آسان میکند و در صورت لزوم میتوان اقدامات اورژانسی را روی او انجام داد.
وارمر دارای یک منبع حرارتی است که از لامپ مادون قرمز تشکیل شده است. حرارت دستگاه توسط این منبع تامین میشود و به پوست، قرنیه چشم و شبکیه آسیبی وارد نخواهد کرد.
حرارت ایجاد شده توسط پوست نوازد جذب میشود و با جریان خون به بقیه بدن میرسد. در مواردی وارمر بدون تخت است و منبع حرارتی به تنهایی و روی یک پایه در بالای تخت نوازد قرار میگیرد.
تخت نوزاد :
تخت نوزاد از تجهیزات مهم برای نگهداری و بستری نوزادان و اطفال می باشد. این وسیله روی پایه فلزی چرخ دار یا به صورت ظرف پلاستیکی با لبه بلند می باشد. جنس این تخت به گونه ای است که قابل استریل است.
مدل های دیگر این محصول به شکل چهارچوب فلزی و شبیه قفس می باشد و روی پایه های چرخ دار قرار گرفته است. نوع مکانیکی این محصول میتواند به شکل تک شکن نیز باشد.
نبولایزر اطفال :
دستگاه نبولایزر داروهای مایع را به شکل بخار تبدیل میکند تا نوزاد راحت تر بتواند آنرا استنشاق نماید. این دستگاه دارای سه بخش اصلی، کمپرسور هوا، فنجان دارو و دهانه یا ماسک است. دستگاه برای عملکرد خود از نیروی باتری استفاده میکند و مقداری از دارو را میتوانند نگهداری کنند.
دستگاه های استنشاق دارو نیاز به هماهنگی بین فشار پمپ های استنشاقی و استنشاق دارو را دارد. کودک نمیتواند در لحظه خاصی دارو را تنفس کند و این دستگاه نیاز او را برطرف میکند.
