دنبال چیزی میگردید ؟
جستجو

دستگاه MRI

دستگاه MRI

دستگاه MRI

دستگاه ام ار آی | دستگاه MRI

ام آر آی – MRI مخفف عبارات Magnetic Resonance Imaginig یا تصویر سازی شدید مغناطیسی که تحت عنوان تصویر سازی شدید هسته ‌ای هم شناخته می ‌شود تکنیکی برای ساخت تصاویر دقیق از درون بدن انسان است.

دستگاه MRI از یک میدان مغناطیسی قوی به همراه امواج رادیویی کمک می‌ گیرد تا تصاویری از اعضای داخلی بدن انسان را که با اشعه ایکس و سی‌تی اسکن و سونوگرافی قابل مشاهده نیستند در اختیار پزشکان قرار دهد. به طور مثال ام آر آی به پزشکان کمک می‌کند تا داخل مفصل‌ها، غضروف ‌ها، رباط‌ ها، ماهیچه ‌ها و تاندون‌ ها را مشاهده کنند و آسیب دیدگی ‌های ورزشی را ساده‌ تر و سریع‌ تر تشخیص دهند.

از این جهت استفاده از این دستگاه در دسته تجهیزات پزشکی بیمارستانی برای تشخیص بیماری ها ضروری است.

علاوه بر این، از ام آر آی برای معاینه ساختار داخلی بدن و تشخیص اختلالات مختلف مثل سکته، تومور، گرفتگی یا تصلب شرائن، آسیب ‌های ستون فقرات و مشکلات چشم و گوش داخلی استفاده می ‌شود. ام آر آی همچنین در مطالعات مربوط به ساختار مغز و اندازه‌ گیری عملکرد آن نقش مهمی را ایفا می ‌کند.

 

دستگاه MRI - دستگاه MRI

 

نحوه انجام دستگاه ام آر آی 

برای انجام ام آر آی، از بیمار خواسته می ‌شود تا روی یک تخت متحرک دراز بکشد، این تخت از درون یک دریچه حلقه‌ای شکل عبور کرده و وارد دستگاه اسکن می‌ شود تا بخشی از بدن شما که مد نظر پزشک است تصویر برداری شود. این دستگاه یک میدان مغناطیسی قوی دور بدن شخص تولید می ‌کند و امواج رادیویی به طور مستقیم به آن فرستاده می‌ شود.

بدن فرد، وجود میدان مغناطیسی یا امواج رادیویی را حس نخواهد کرد و تمام این فرآیند بدون درد است اما صداهایی بلند و شبیه به ضربات چکش هنگام عملکرد دستگاه به گوش خواهد رسید و به همین دلیل گاهی هدفون ‌هایی به شخص داده می ‌شود تا با پخش موسیقی، صدا را بلوکه کند.

در برخی مواقع پیش از انجام ام آر آی، محلولی رنگی به بیمار داده می‌ شود تا بنوشد، این محلول قسمت‌ های خاصی از بدن را رنگی می ‌کند تا مشکلات مربوط به آن قسمت در تصاویر بهتر نمایش داده شود.

کودکان و افرادی که مبتلا به اختلال ترس از فضای بسته (کلاستروفوبیا) هستند پیش از انجام ام آر آی با کمک داروی آرام بخش به خواب می‌ روند چون بی ‌حرکت بودن در هنگام تصویربرداری بسیار مهم است. در غیر این صورت تصاویر حاصل از ام آر آی وضوح کافی نخواهند داشت.

برخی از دستگاه ‌های ام آر آی ممکن است از طرفین باز باشند یعنی حالت حلقه ‌ای و تونل مانند نداشته باشند که چنین دستگاه ‌هایی برای افراد مبتلا به کلاستروفوبیا بسیار مناسب است.

فرآیند اسکن به طور متوسط حدود سی تا شصت دقیقه به طول می‌ انجامد و در این زمان یک رادیولوژیست تصاویر بدن بیمار را مشاهده کرده و گزارش ‌ها و نتایج آزمایش را به پزشک مربوطه ارسال می‌ کند.

عملکرد دستگاه ام آر آی 

بیشتر حجم بدن انسان از آب تشکیل شده است. مولکول ‌های آب (H2O) حاوی پروتون ‌های هیدروژن هستند که در میدان مغناطیسی جهت می‌ گیرند.

یک دستگاه اسکن MRI میدان مغناطیسی بسیار قدرتمندی (حدود ۰.۲ تا ۳ تسلا که هزاران برابر قوی‌تر از مگنت ‌های روی یخچال شما است) به بدن اعمال می ‌کند و باعث می ‌شود پروتون ‌ها بچرخند.

علاوه بر این، دستگاه اسکن یک جریان از امواج رادیویی به وجود می ‌آورد که باعث تغییر میدان مغناطیسی حاصل می ‌شوند. پروتون ‌ها انرژی حاصل از میدان مغناطیسی را جذب می‌ کنند و جهت چرخش خود را تغییر می ‌دهند.

وقتی میدان مغناطیسی خاموش می ‌شود پروتون ‌ها هم به حرکت تقدمی خود باز می ‌گردند. این فرآیند بازگشت، یک سیگنال رادیویی تولید می‌ کند که توسط دستگاه‌ های گیرنده اسکنر قابل اندازه ‌‌گیری است و تصویر حاصل از ام آر آی را شکل می ‌دهد.

پروتون ‌های هر یک از بافت ‌های بدن با سرعت متفاوتی به حرکت تقدمی خود باز می‌گردند بنابراین اسکنر می ‌تواند تفاوت بین بافت ‌های مختلف را تشخیص دهد. اسکنر را می ‌توان طوری تنظیم کرد تا دقت آن افزایش یابد و تفاوت‌ های کمتری را بین بافت‌ ها تشخیص دهد.

وجود میدان ‌های مغناطیسی اضافی این امکان را به دستگاه ام آر آی می ‌دهد تا بدن انسان را از زوایای مختلف اسکن کند و تصاویری سه بعدی در اختیار ما قرار دهد. دستگاه‌ های ام آر آی انواع مختلفی دارند اما نوع پخش وزنی (Diffusion) و عملکردی (Functional) دو نوع رایج آن هستند.

 

دستگاه ام آر آی 1 - دستگاه MRI

 

Diffusion MRI یا ام آر آی پخش وزنی

این نوع از دستگاه ام آر آی چگونگی انتشار مولکول ‌های آب را در بافت ‌های بدن اندازه‌ گیری می‌ کند. نوع خاصی از بیماری‌ ها مثل سکته و تومور این انتشار را محدود می ‌کنند در نتیجه روش پخش وزنی برای تشخیص این بیماری‌ ها بهترین راه است. دستگاه‌ های ام آر آی پخش وزنی حدود ۱۵ تا ۲۰ سال پیش وارد دنیای پزشکی شده ‌اند و پدیده ‌ای نسبتا جدید هستند.

 

Functional MRI یا ام آر آی عملکردی

همان طور که گفتیم ام آر آی علاوه بر تصویر سازی از ساختار بدن، می ‌تواند برای بصری ‌سازی فعالیت ‌های عملکردی مغز نیز مورد استفاده قرار گیرد. ام آر آی عملکردی یا fMRI با اندازه گرفتن تغییر شدت جریان خون در قسمت ‌های مختلف مغز این کار را با دقت بالایی انجام می ‌دهد.

این نوع از ام آر آی برای مشاهده ساختار مغز و تشخیص این که کدام بخش‌ ها در حال انجام فعالیت‌ های حیانی هستند مورد استفاده قرار می ‌گیرد. ام آر آی عملکردی همچنین می‌تواند برای تشخیص آسیب‌ های مغزی و یا بیماری ‌هایی مثل آلزایمر استفاده شود. fMRI از ابزار های مفید در علم عصب شناسی به شمار می‌رود و روش مطالعه مغز را متحول کرده است.

 

دلیل تجویز ام آر آی چیست؟

MRI امروزه یک روش تصویر برداری جدید و کاملا ایمن است که در بسیاری از موارد توسط پزشکان تجویز می شود. از کاربرد های آن می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

o التهاب یا عفونت در یک بافت o بیماری های مرتبط با تخریب بافت o سکته مغزی o اختلالات اسکلتی- عضلانی o انواع و اقسام تومورها o موارد مشکوکی که در برخی بافت ها مشاهده می شود.

 

نکاتی که به هنگام ام آر آی باید به آن ها توجه داشت

• قبل از انجام ام آر آی، دکتر برای بیمار توضیح می دهد که ام آر آی چیست و چه کاربردی دارد • در مورد بیمارانی نارسایی شدید کلیوی که نیاز به دیالیز دارند توصیه می شود که ماده کنتراست را در زمان درست دریافت کرده و پس از انجام ام آر آی باید دیالیز را انجام دهند تا ماده جذب شده از بدن خارج شود. • به دلیل صدای بلند ممکن است بیمار نیاز به حفاظت از گوش داشته باشد. • هیچ جسم فلزی نباید همراه بیمار وارد اتاق ام آر آی شود. • در بعضی از لوازم آرایشی از فلز استفاده میشود پس بهتر است بیمار از لوازم آرایشی استفاده نکند. • لباس بیمار نباید هیچ قسمت فلزی اعم از زیپ و دکمه فلزی داشته باشد.

 

مواردی که لازم است هم بیمار و هم پزشک به آن کاملا توجه داشته باشند عبارتند از:

o عدم وجود هیچ گونه وسیله فلزی در اتاق MRI o خارج کردن ساعت و زیور آلات از بدن بیمار o بیرون گذاشتن عینک و کارت بانکی o عدم وجود ایمپلنت در داخل بدن بیمار o گیره ها و سنجاق های مو که احتمال دارد فلزی باشد o خارج کردن کمربند یا کفشی که فلز در آن به کار رفته o کلید، سکه یا خودکار فلزی به هیچ وجه نباید استفاده شود o بیرون گذاشتن تلفن همراه o خارج کردن سمعک o عدم وجود پیس میکر در بدن بیمار o و به طور کلی هیچ وسیله فلزی چه در داخل بدن بیمار چه خارج آن نباید باشد

خطرهای MRI

برخلاف سایر دستگاه ‌های تصویر برداری مثل اشعه ایکس و سی‌ تی اسکن، ام آر آی از تشعشع یونیزه استفاده نمی‌ کند. از این ابزار می ‌توان برای تصویر برداری از جنین در دوران بارداری استفاده کرد بدون آن که اثری روی آن داشته باشد.

اما باز هم این روش ممکن است خطراتی در پی داشته باشد و به همین دلیل جوامع پزشکی استفاده از MRI را در مراحل اولیه تشخیص بیماری توصیه نمی ‌کنند. از آن ‌جایی که در فرآیند ام آر آی از مغناطیس قوی استفاده می ‌شود.

هر قطعه فلزی که در بدن وجود داشته باشد مثل ضربان ساز قلب، مفصل مصنوعی، دریچه مصنوعی قلب، حلزون مصنوعی گوش و یا هر نوع صفحه و پیچ و مهره فلزی در بدن ممکن است خطرساز باشد. چون میدان مغناطیسی می ‌تواند باعث جا به جایی و یا گرم شدن آن قطعه شود.

تعدادی از بیمارانی که از ضربان ساز قلب استفاده می‌ کردند طی انجام ام آر آی از دنیا رفتند. بنابراین لازم است تکنسین مربوطه سوالات لازم را قبل از انجام این فرآیند از بیمار بپرسد.

البته بیشتر قطعات فلزی که امروز در ایمپلنت‌ های بدن مورداستفاده قرار می ‌گیرد تحت تاثیر میدان‌ های مغناطیسی قرار نمی ‌گیرند و به اصطلاح MR-Safe هستند.

علاوه بر این هنگام اسکن، دستگاه ام آر آی صدا های بلندی تولید می‌ کند که ممکن است باعث ناراحتی فرد شود بنابراین استفاده از حفاظ گوش در طول این فرآیند ضروری است.

نوشته های مرتبط
Call Now Buttonتماس با افرا طب