دستگاه ماموگرافی
ماموگرافی یک تصویربرداری پزشکی تخصصی است که از سیستم اشعه ایکس با دوز پایین برای مشاهده داخل سینه ها استفاده می کند. تست ماموگرافی موسوم به ماموگرام، در تشخیص زودرس بیماری های پستان به زنان کمک می کند.
اشعه ایکس (رادیوگرافی) یک آزمایش پزشکی غیرتهاجمی است که به پزشکان در تشخیص و معالجه بیماری کمک می کند. در تصویربرداری با اشعه ایکس، بخشی از بدن در معرض دوز کمی از پرتوهای یونیزه کننده قرار می گیرد تا عکس هایی از داخل بدن تولید شود. پرتوهای ایکس قدیمی ترین و متداول ترین شکل تصویربرداری پزشکی می باشند.
انواع دستگاه ماموگرافی
پیشرفت های اخیر در ماموگرافی شامل ماموگرافی دیجیتال، تشخیص به کمک کامپیوتر و توموسنتز پستان است.
دستگاه ماموگرافی دیجیتال
ماموگرافی دیجیتال، ماموگرافی دیجیتال تمام رشته (FFDM) نیز نامیده می شود. این سیستم ها شبیه به سیستم های دوربین های دیجیتال هستند و کارایی بالای آنها منجر به تولید تصاویر بهتری با دوز کمتر تابش اشعه می شود. تصاویر پستان برای بررسی توسط رادیولوژیست و برای ذخیره طولانی مدت به رایانه منتقل می شود. تجربه بیمار در طول ماموگرافی دیجیتال شبیه به ماموگرافی معمولی است.
سیستم های تشخیص به کمک رایانه (CAD)
سیستم های تشخیص به کمک رایانه (CAD) تصاویر ماموگرافی دیجیتالی شده را به منظور یافتن تراکم غیرعادی، توده یا کلسیفیکاسیون که ممکن است نشان دهنده سرطان باشند، جستجو می کنند. سیستم CAD این قسمت ها را بر روی تصاویر مشخص می کند و به رادیولوژیست هشدار می دهد که به دقت این ناحیه را ارزیابی کند.
ترموسنتز پستان
ترموسنتز پستان که به نامو ماموگرافی سه بعدی (۳-D) و ترموسنتز دیجیتال پستان نیز نامیده می شود، شکل پیشرفته ای از تصویربرداری پستان است که چندین تصویر از پستان از زوایای مختلف ثبت می نماید و آن را به صورت یک مجموعه تصویر سه بعدی بازسازی می نماید.
به این ترتیب، تصویربرداری سه بعدی سینه شبیه به توموگرافی کامپیوتری است که یک سری اسلایس های کوچک کنار هم جمع می شوند تا یک ساختار سه بعدی را ایجاد نمایند. اگر چه دوز تابش در برخی سیستم های توموسنتز پستان اندکی بیشتر از دوز مورد استفاده در ماموگرافی استاندارد است، اما مورد تأیید FDA می باشد. برخی سیستم ها دوزهایی بسیار شبیه به ماموگرافی معمولی دارند.
مزایای توموسنتز پستان
• تشخیص زود هنگام سرطان های کوچک پستان شود که ممکن است در یک ماموگرافی معمولی پنهان شده باشد. • بیوپسی ها و آزمایش های اضافی کمتر • احتمال بیشتر تشخیص تومورهای متعدد پستان • تصاویر واضح تر از ناهنجاری های درون بافت متراکم پستان • دقت بیشتر در مشخص کردن اندازه، شکل و محل ناهنجاری های پستان
غربالگری در دستگاه ماموگرافی
ماموگرافی در تشخیص زود هنگام سرطان های پستان نقش اساسی دارد، زیرا می تواند تغییرات پستان را طی سال ها نشان دهد، پیش از آنکه پزشک یا بیمار بتواند آن را حس کند. طبق تحقیقات انجام شده، زنان بایستی از سن ۴۰ سالگی ماموگرافی را به صورت هر ساله انجام دهند. تحقیقات نشان می دهند که ماموگرافی های سالانه منجر به تشخیص زودرس سرطان پستان می شوند، زمانی که بیماری قابل درمان می باشد.
همچنین، انستیتوی ملی سرطان (NCI) پیشنهاد می کند زنانی که به سرطان پستان مبتلا شده اند و یا زنانی که سابقه سرطان پستان یا تخمدان در خانواده آنها وجود دارد، بایستی در مورد شروع غربالگری پیش از ۴۰ سالگی با پزشکشان مشورت کنند. افرادی که با ریسک بالای ابتلا به سرطان پستان مواجه هستند، ممکن است علاوه بر ماموگرافی سالانه، نیاز به MRI پستان نیز داشته باشند.
ماموگرافی تشخیصی
از ماموگرافی تشخیصی برای ارزیابی بیمار با یافته های بالینی غیرطبیعی، مانند توده یا ترشحات نوک پستان که توسط بیمار یا پزشک یافت می شود، استفاده می کنند. ماموگرافی تشخیصی ممکن است بعد از ماموگرافی غربالگری غیرطبیعی انجام شود تا ناحیه مربوط به تست غربالگری، ارزیابی شود.
ماموگرافی با دستگاه چگونه انجام می شود؟
یونیت ماموگرافی جعبه مستطیل شکلی است که از یک لوله برای تولید اشعه ایکس برخوردار است. این یونیت به طور انحصاری برای معاینه پستان با اشعه ایکس مورد استفاده قرار می گیرد. این دستگاه شامل بخشی است که پستان را نگه داشته و تحت فشار قرار می دهد تا تصاویری از زوایای مختلف به دست آید.
اشعه های ایکس نوعی امواج نوری یا رادیویی هستند. اشعه ایکس می تواند از هر چیزی از جمله بدن انسان عبور کند. به محض اینکه اشعه ایکس بخشی از بدن را مورد بررسی قرار می دهد، پرتوی کوچکی از بدن عبور کرده و یک تصویر روی فیلم عکاسی ضبط می نماید.
قسمت های مختلف بدن اشعه ایکس را در درجات مختلفی جذب می نمایند. استخوان متراکم میزان زیادی از اشعه را جذب می کند، در حالی که بافت های نرم مانند ماهیچه ها، چربی ها و ارگان های بدن اجازه می دهند تا اشعه بیشتری از آنها عبور کند. در نتیجه، استخوان ها بر روی اشعه ایکس سفید رنگ ظاهر می شوند، بافت های نرم به صورت سایه های خاکستری و هوا سیاه رنگ نشان داده می شود.
در ماموگرافی، لوله اشعه ایکس تصویری از کنار و بالای پستان فشرده ثبت می نماید. در توموسنتز پستان، تیوب اشعه ایکس روی پستان حرکت کرده و چندین تصویر از زوایای مختلف ثبت می نماید. اغلب تصاویر اشعه ایکس فایل های دیجیتالی هستند که به صورت الکترونیکی ذخیره می شوند و برای تشخیص و مدیریت بیماری به راحتی در دسترس هستند. ماموگرافی به صورت سرپایی انجام می شود. طی ماموگرافی، تکنسین رادیولوژی سینه شما را داخل دستگاه ماموگرافی قرار می دهد. پستان شما روی یک پلتفرم مخصوص قرار داده شده و با یک ابزار پلاستیکی فشار داده می شود. تکنسین به تدریج پشتان شما را فشرده می سازد.
مزایای دستگاه ماموگرافی
• غربالگری ماموگرافی ریسک مرگ به علت سرطان سینه را کاهش می دهد و برای تشخیص انواع سرطان پستان، از جمله سرطان داکتال تهاجمی و لوبولار تهاجمی کاربردی است. • غربالگری ماموگرافی توانایی پزشک را در تشخیص تومورهای کوچک بالا می برد. هنگامی که سرطان کوچک است، گزینه های درمانی بیشتری در دسترس هستند. • استفاده از غربالگری ماموگرافی احتمال تشخیص بافت های غیرطبیعی مجاری شیر را موسوم به کارسینوم داکتال درجا افزایش می دهد. • هیچ اشعه ای پس از ماموگرافی در بدن بیمار باقی نمی ماند. • پرتوهای ایکس معمولاً هیچ عارضه جانبی به دنبال ندارند.
جمع بندی: ماموگرافی یکی از راههای تشخیص سرطان پستان است که می تواند منجر به کشف سرطان پستان در مراحل اولیه شود. در این روش درمانی از دوز پایین اشعه ایکس استفاده می شود، بنابراین نگران عوارض جانبی آن نباشید.
