پالس اکسیمتر انگشتی
پالس اکسیمتر | خرید انواع پالس اکسیمتر انگشتیپالس اکسیمتر انگشتی روشی غیرتهاجمی است که میزان مولکولهای هموگلوبینی را که با اکسیژن آمیخته شدهاند، اندازهگیری و به صورت درصد نشان میدهد. محدودهی طبیعی آن ۹۵–۹۷ درصد است. اگر این میزان کمتر از ۹۰ درصد شود، زنگ هشدار به صدا درمیآید. در واقع با این وسیله میتوان درباره هایپوکسمی (کم شدن اکسیژن خون) هشدار داد. همچنین اکثر دستگاههای پالس اکسی متر تعداد و آهنگ ضربان قلب را نیز نمایش میدهند .
پالس اکسیمتر دیجیتال از جمله تجهیزات پزشکی خانگی است و از دو قسمت منبع نور و شناسگر نور تشکیل شده است.
آموزش پالس اکسیمتر و نحوه استفاده از این دستگاه
پروب دستگاه بر روی انگشت سبابه، شست پا، نوک بینی یا نرمه گوش قرار داده میشود. بر روی قسمت باالایی پروب، یک منبع منتشر کننده نور وجود دارد که دو نور قرمز و مادون قرمز را منتشر میکند.
وقتی نور از میان بافتها عبور می کند )بافت بین دو سطح پروب) نور قرمز توسط هموگلوبین و نور مادون قرمز توسط اکسی هموگلوبین جذب میشود. در طرف دیگر یک گیرنده قرار دارد که وظیفه آشکارسازی نور عبوری از بافت را بر عهده دارد. این اطالعات به پردازشگر دستگاه منتقل شده وآن جا با یک محاسبهی الگوریتمی، میزان اشباع هموگلوبین با اکسیژن به صورت یک درصد مشخص و بر روی صفحه نمایشگر ثبت میگردد.
نکات مهم حین خرید و استفاده از پالس اکسیمتر
• پالس اکسیمتر نیز مانند سایر تجهیزات پزشکی انواع مختلفی دارد. برخی از مدلهای این دستگاهها اعداد نادرستی را نشان میدهند. بنابراین هنگام خرید توجه کنید که دستگاه، تاییدیه وزارت بهداشت را داشته باشد زیرا در غیر این صورت کارآمد نخواهد بود.
• پالس اکسیمتر در انگشتهای سرد عملکرد ضعیف خواهند داشت، لذا قبل از استفاده انگشت مورد نظر را کمی ماساژ دهید تا گرم شود.
• بین دستگاه و انگشت نباید مانعی مانند ناخن مصنوعی، لاک، تتو، رنگ حنا و غیره وجود داشته باشد.
• برخی از این دستگاهها علاوه بر انگشتان دست، در نواحی دیگری از بدن مانند لاله گوش، انگشت شست پا، بینی قابل استفاده هستند.
• قراردادن نادرست دستگاه بر روی ناحیه مورد نظر میتواند در اندازهگیری اختلال ایجاد کند.
• مواردی از قبیل تابش مستقیم نور خورشید به بخش تولید کننده امواج دستگاه، نور زیاد اتاق، دمای بالا یا پایین تر از حد معمول ناحیه مورد نظر، اختلالات عروقی و نوسان در فشار خون میتواند در اندازهگیری سطح اکسیژن خون اختلال ایجاد کند.
• پالس اکسیمتر را در هیچ نوع مایعی غوطه ور نکنید.
• در حضور تجهیزات تصویربرداری مانند ام آر آی و سی تی اسکن از دستگاه پالس اکسیمتر استفاده نکنید.
• قسمت انگشتی کابل بیمار را بوسیله پنبه و الکل تمیز نگهدارید.
• میدانهای الکترومغناطیسی قوی، عملکرد دستگاه پالس اکسیمتر را تحت تاثیر قرار میدهند.
• در خصوص انتخاب و خرید نوع دستگاه پالس اکسیمتر باید به میزان دقت اندازه گیری آن توجه داشت. بسیاری از انواع این دستگاه، دارای قابلیت های دیگری همچون تعیین ضربان قلب، دمای بدن، میزان کالری مصرفی و غیره نیز هستند.
• برخی از پالس اکسیمترها دارای سیستم هشدار ثابت و یا منعطفی هستند که می توان با تنظیم کردن آن بر روی یک عدد مشخص، به محض بالا رفتن ضربان قلب و حجم اکسیژن موجود در خون، با به صدا در آمدن دستگاه متوجه شرایط غیر طبیعی خود و یا بیمار شد.
مراحل انجام کار با دستگاه پالس اکسیمتر
۱ .دفترچه راهنمای کارخانهی تولید کنندهی پالس اکسیمتر مورد نظر را مطالعه کنید. ۲ .از انگشت اشارهی بیمار استفاده کنید. سنسور دستگاه پالس اکسیمتر (انگشت گیر) را بر روی انگشت اشاره قرار دهید و مطمئن باشید که کامل به آن چسبیده است. مطمئن باشید که صفحه مانیتور دستگاه در بالای انگشت اشاره قرار گرفته باشد. ۳ .در صورتی که مشکلی در انگشتان دست بود، میتوان از سنسورهای انگشتان پا و یا لالهی گوش استفاده کرد. ۴ .اگر انگشتان دست بیمار خیلی بزرگ بود، انگشت کوچک بیمار را برای پروب انتخاب کنید.
۵ .مطمئن شوید که ناخن مربوطه با ناخن مصنوعی، لاک یا مادهی دیگری پوشانده نشده است. ۶ .در صورت نیاز، ناخن را با برس ناخن تمیز کنید. ۷ .در صورت نیاز، روی سنسور پروب را هم با پنبه الکلی تمیز کنید. ۸ .سنسور را به انگشت انتخاب شدهی بیمار طوری وصل کنید که چراغ نوری و سنسور پروب در دو نقطه مقابل هم قرار گیرند. ۹ .اگر ناخنهای بیمار خیلی بلند بود، پروب را به حالت عمودی به انگشت انتخاب شده وصل کنید. ۱۰ .در صورت لزوم ناخن را کوتاه کنید.
۱۱ .دست بیمار را هم سطح قلب او قرار دهید. این مسئله به کم کردن حرکت کمک کرده و در عین حال مقدار خوبی از خون به انگشتان میرسد. دقت کنید که بازوها را موازی بدن قرار دهید. نگه داشتن بازو در هوا مانع رسیدن خون به ناحیه انگشتان میشود. ۱۲ .بعد از قرار گرفتن بر روی انگشتان پالس اکسیمتر طی ۵ تا ۱۰ ثانیه بعد، میزان اکسیژن خون را نشان میدهد. اگر دستگاه شما ضربان قلب را هم اندازهگیری میکند، محاسبه آن ممکن است مدت زمان بیشتری طول بکشد. نحوه نمایش ضربان قلب در پالس اکسی مترها ممکن است متفاوت باشد اما اکسیژن اشباع تنها به صورت عدد و به صورت درصدی نشان داده میشود. ۱۳ .اگر متوجه شدید که پالس اکسی متر انگشتی قادر به خواندن و یا نمایش دادن نیست آن را از روی انگشت بردارید و دوباره بگذارید. اگر باز هم جواب نداد شارژ باتری را بررسی کنید.
۱۴ .میزان spo2 (عاملی که میزان اشباع شریانی را نشان میدهد) را یادداشت کنید و اندازهگیری های خود را ذخیره کنید. برخی از مدلهای جدیدتر پالساکسی مترها توانایی ذخیره دادهها و انتقال آن به کامپیوتر را دارند. اگر دستگاه شما هیچ کدام از این امکانات را ندارد همه اندازه گیری های دستگاه را بنویسید تا بتوانید به پزشک معالج نشان دهید. ۱۵ .اگر نمیتوانید اطلاعات دستگاه را به درستی بخوانید به دستورالعمل آن مراجعه کنید. ۱۶ .دستگاه پالس اکسیمتر را از قرارگیری در معرض نور شدید محافظت کنید. ۱۷ .به طور مکرر سنسور (انگشت گیر) را از نظر محل قرارگیری و پوست را از نظر خراش و اختالل در گردش خون چک کنید.
اعداد ۹۱ تا ۹۴ درصد بر کاهش خفیف اکسیژن دلالت کرده و نیاز به ارزیابی بیشتر و تجویز اکسیژن مکمل را نشان میدهند اعداد ۸۶ تا ۹۰ درصد ، کاهش متوسط اکسیژن را نشان میدهند و معموال این بیماران (البته با رعایت احتیاط در مورد مبتلایان به بیماریهای مزمن انسدادی ریه) نیاز به تجویز اکسیژن مکمل ۱۰۰ ٪دارند اعداد %۸۵ یا کمتر نیز، کاهش شدید اکسیژن را نشان داده و به مداخلهی فوری شامل تجویز اکسیژن ۱۰۰ درصد تهویه ی مصنوعی و یا هردو نیاز دارند.
از پالس اکسیمتر چه زمانی استفاده می شود؟
• در طی یا بعد از عمل جراحی یا روش هایی که از تسکین دهنده ها استفاده می کنند. • برای بررسی این موضوع که آیا بیمار به دستگاه ونتیلاتور برای کمک به تنفس نیاز است یا خیر. • برای مشاهده اینکه داروهای ریه چطور کار می کنند. • برای بررسی توانایی فرد برای رسیدن به سطوح بالای فعالیت بدنی. • برای بررسی این که شخص دچار وقفه تنفسی در طول خواب (آپنه خواب) می شود یا خیر. • برای تشخیص تمام بیماری هایی که بر سطوح اکسیژن خون تأثیر می گذارد، مانند حمله قلبی، نارسایی قلبی، بیماری مزمن انسداد ریوی (COPD)، کم خونی، سرطان ریه، آسم، ذات الریه و …
انواع پالس اکسیمتر:
پالس اکسیمتر انگشتی:
در پالس اکسیمتر های انگشتی خانگی دو پارامتر درصد خلوص اکسیژن و تعداد ضربان قلب در یک دقیقه نمایش داده می شود که هم برای بیماران و هم برای سایز اعضا یک خانه جهت سنج این دو پارامتر مورد استفاده قرار میگیرد.
اکسیمتر رومیزی:
دستگاهی است که موسسات پزشکی و بیمارستان ها از آن استفاده می کنند. این دستگاه ها کمی پیچیده تر از پالس اکسیمتر های انگشتی هستند. صفحه نمایش به گیره متصل نیست. در عوض یک کابل جهت اتصال گیره به صفحه وجود دارد. صفحه نمایش مواردی بیش از سطح خون اکسیژنه را نمایش می دهد. گیره این دستگاه در موارد اضطراری حتی می تواند به انگشتان پا نیز وصل شود.
پالس اکسیمتر جنینی:
برای تشخیص اینکه آیا کودک سالم است یا نه، مورد استفاده قرار می گیرد. اکسیمتر معمولی ممکن است برای یک نوزاد متولد شده به سختی قابل استفاده باشد. این دستگاه برای نوزادان دارای یک پروب است که بر روی سر نوزاد قرار می گیرد تا از طریق گذر اشعه های نور از جمجمه، میزان اکسیژن را دریافت کند. این عمل بر روی پای نوزاد نیز قابل انجام است.