سوند حالب یا دابل جی
سوند حالب یا دابل جی لوله ای ارولوژیک است که به دلیل فرم خمیده در دو انتهای آن به “دابل جی (Double J)” نیز معروف شده است. جنس این لوله از پلاستیک است و ترکیبات آهن دار می باشد. نوع دوم برای موارد بدخیم استفاده میشود و کارگذاری آن برای مدت طولانی است.
یک طرف سوند دابل جی، داخل مثانه و طرف دیگر در داخل لگنچه کلیه قرار میگیرد. اندازه آن حدود ۲۰ تا ۳۴ سانتی متر است و قطر لوله داخلی خودکار می باشد.
دلیل استفاده از این تجهیزات پزشکی ادامه داد جریان ادرار از کلیه به مثانه است. سوند حالب مانع از قطع شدن این جریان میشود.
زمانی که رادیولوژیست تشخیص میدهد تخلیه ادرار نمیتواند از طریق لوله حالب به خوبی صورت گیرد، از سوند حالب استفاده میشود. این مشکل در اثر جراحی یا انسداد مجاری ادراری رخ میدهد.
نحوه کارگذاری استنت حالبی (DJ)
کارگذاشتن سوند حالب به صورت سرپایی انجام میشود. در عین حال برای برخی بیماران قبل از عمل و پس از بستری در بیمارستان سوند نصب مگردد. کارگذاری سوند حالب یک عمل غیرتهاجمی است و هیچ برشی روی پوست برای این کار ایجاد نمیشود. تعبیه از طریق آندوسکوپی و مجرای ادرار است.
مراحل گذاشتن لوله در حالب
روش های درمانی مانند قرار دادن دابل جی و نفروستومی که کمترین میزان تهاجمی رادارند، توسط رادیولوژیست آموزش دیده و حرفه ای در اتاق عمل انجام میشود.
برای اینکه بیمار دچار تهوع و درد نشود، داروهای خاص تجویز میگردد. همچنین باید آنتی بیوتک ها جهت جلوگیری از عفونت مصرف شوند.
برای ارزیابی ضربان قلب، فشار خون، سطح اکسیژن بدن و نبض در این بازه زمانی، بیمار به دستگاه های مخصوص متصل میشود.
در ابتدا داروی آرامبخش با سوزن درون وریدی به پا یا دست تزریق میگردد. در این پروسه نیاز به اتصال لوله های تنفسی (به ز موارد استثناء) نیست.
داروی آرامبخش موجب خواب بیمار میشود و پس از بیدار شدن احساس بی حسی خواهد داشت.
در زمان بیهوشی بیمار، یک پرستار بر او نظارت میکند و داروهای لازم را تزریق مینماید.
ناحیه ای که باید کانتر از ان وارد بدن شود، استرلیزه میگردد و یک پرده جراحی روی آن را میپوشاند. ممکن است پیش از بیهوشی در این ناحیه احساس سوزش و درد به وجود آید.
مرحله تصویربرداری
در حین کارگذاری لوله حالب بیمار روی شکم خوابانده میشود و جراح ابتدا به کمک فلوروسکوپ لوله حالب را پیدا میکند. سپس یک سیسم وارد لوله میشود.
بعد از آن سوند دابل جی از طریق سیم به سمت حالب میرود و در مکان خاص به صورت دائمی قرار میگیرد. پس از اینکه استنت در محل مورد نظر قرار گرفت، سیم از بدن بیمار خارج میشود.
کانتر بعد از اتمام پروسه درمانی از بدن بیمار خارج میشود و برای جلوگیری از خونریزی، نایحه مورد نظر فشارداده میشود. در موادری پزشک از یک دستگاه خاص برای بستن سوراخ کوچکی که در شریان بدن ایجاد شده استفاده میکند.
جای هیچ بخیه ای روی بدن بیمار نمیماند و بخش بازشده توسط پوششی خاص مخفی میشود. کانتر مخصوص که در حین نفروستومی مورد استفاده است، به کیسه ای در خارج از بدن وصل میشود. به این ترتیب ادرار را در خود جمع میکند.
برای مدت زمان طولانی کانتر باید هرچند وقت یکبار بررسی و تعویض گردد. این کار معمولا هر دو سه ماه یکبار انجام میشود.
آمادگی قبل از قراردادن سوند حالب
دقایقی قبل از قراردان سوند دابل جی برای کاهش درد در بیمار، از لیدوکائین استفاده میشود.
پس از کارگذاری استنت از بیمار خواسته میشود تا ادرار کند.
یکساعت پیش از خار کردن استنت باید سه الی چهار لیوان آب بنوشید. همچنین نباید داروهای نارکوتیک، ایبوپروفن و یک دز بیشتر از تامسولوسین (tamsulosin) را مصرف کنید.
در برخی موارد، در انتهای سوند حالب یک نخ مخصوص وصل میشود که به کمک آن میتوان استنت را در خانه و بدون مراجعه به پزک خارج کرد. در مورد زمان انجام این کار پزک به شما اطلاع میدهد.
پس از کشیدن نخ، استنت به سادگی از بدن خارج میشود.
معمولا پیش از کارگذاری سوند حالب، از بیمار خون گرفته میشود تا وضعیت کلیه ها مورد ارزیابی قرار گیرد و لختگی خون بررسی شود.
اگر از داروها و مکمل های خاصی استفاده میکنید، حتما پزشک را در جریان بگذارید. همچنین حساسیت های دارویی و آلرژی باید به پزشک اطلاع داده شود.
مصرف داروهای داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی و یا رقیق کننده خون و آسپرین را باید پیش از کارگذاری سوند قطع کنید.
خانم ها باید از احتمال باردار بودن خود به پزشک اطلاع دهند. بسیاری از آزمایش های تصویربرداری در این دوره انجام نمیگیرد. زیرا به جنین آسیب خواهد رساند.
همچنین در حالت عمومی، بعد از نیمه شب روزی که برایدرمان میروید، نباید چیزی خورده یا نوشیده باشید. اما مصرف داروهای روتین مجاز است. بیماران مبتلا به یابت باید درباره دوز انسولین با پزشک خود مشورت کنند.
مراقبت بعد از خروج دبل جی
دوره بهبود هر بیمار متفاوت است. اما به طور کلی بیمار باید بعد از خارج نمودن سوند، استراحت کامل داشته باشد. نباید حرکات تند و سریع داشت یا اقدام به بلند کردن وسیله های سنگین نمود.
باید از انجام کارهایی که زود فرد را خسته میکنند پرهیز شود و در صورت درد در ناحیه کلیه به پزشک مراجعه کنید.
اگر درد معده دارید باید از خوردن غذاهای چرب پرهیز کنید. میتوانید از غذاهایی همچون برنج دم کشیده، مرغ آب پز، نان تست و ماست تغذیه کنید. همچنین به مصرف آب به مقدار زیاد نیاز خواهید داشت.
عوارض استفاده از سوند دبل جی :
تکرر ادرار
امکان مشاهده ترشح و خون در ادرار
درد در حین تخلیه ادرار
اختلال در تخلیه ادرار
