انواع درن ها
انواع درن ها یا کاتترها از جمله تجهیزات پزشکی هستند که در جراحی و برای تخلیه ترشحات و خونابه داخل زخم قرار داده میشوند. اساس کار درن ها مثل ساکشن است و به تخلیه خون، ترشحات و هوا از ناحیه جراحی شده کمک میکنند.
درن در ناحیه جراحی شده قرار میگیرد تا فضای مرده از بین برود و محل جراحی سریع تر جوش بخورد. دو لبه زخم به این ترتیب زودتر به هم میرسند و زخم زودتر بهبود پیدا میکند. استفاده از درن کمک میکند تا از تشکیل هماتوم جلوگیری شود. همچنین برای پیشگیری ازنکروز لبه های زخم، کاهش آلودگی های زخم و درد بعد از عمل به کار برده میشود. استفاده از درن در از بین بردن آثار باقیمانده جای زخم و اسکار نیز نقش مهمی دارد.
هدف استفاده از درن ها چیست؟
درن به منظور جلوگیری از تحمع ترشحات خونابه، چرک و … در محل زخم که منجر به عفونت میشوند کار گذاشته میشود. گذاشتن درن در زخم همچنین با هدف جلوگیری از به وجود امدن حفره هوایی (فضای مرده)، نمونه گیری از ترشحات، پیشگیری از نکروز لبه های زخم و کاهش بالقوه آلودگی زخم کاربرد دارد.
استفاده از درن به کاهش درد بعد از عمل جراحی کمک میکند. همچنین مانع از تشکیل هماتوم و سرم بعد از عمل جراحی میگردد.
انواع درن
درن ها به طور کلی به دو نوع درن فعال (اکتیو) و غیر فعال (پاسیو) تقسیم میشوند.
کاربرد درن غیرفعال یا پاسیو
درن های پاسیو برای زخم های باز کاربرد دارند و به تخلیه غیرفعال ترشحاتی مثل خون و چرک و … کمک میکنند. در مواضعی که بعد از جراحی باز فشار مثبت بافتی یا عضلانی وجود دارد، درن مثل یک ناودان موثر عمل میکند و احتمال ایجاد عفونت را از بین میبرد. در این روش درن با گاز و پانسمان در تماس است و باید در زمان پانسمان استریل انجام شود. به این ترتیب احتمال عفونت به حداقل میرسد.
درن به وسیله نخ بخیه غیرقابل جذب یا سنجاق استریل در محل خود ثابت میماند.
از درن غیرفعال یا پاسیو میتوان درن کاروگیت یا الم شیاردار را نام برد. این درن ها در جراحی های شکم مثل برداشتن کیسه صفرا، جراحی روی کلیه و مثانه و … کاربرد دارند.
کاربرد درن فعال یا اکتیو
درن اکتیو را درن با سیستم تخلیه بسته مینامند که به یک محفظه جهت ایجاد فشار منفی وصل میشود. از درن های اکتیو میتوان درن هموواک را نام برد که در جراحی ارتوپدی، اعصاب و ماستکتومی کاربرد دارند.
از چست تیوب نیز در جراحی های قفسه سینسه استفاده میشود. درن از اننتقال عفونت از خارج به داخل خون جلوگیری میکند. در جراحی های مغز اعصابو ستون فقرات یا استخوان از درن های سیستم تخلیه بسته استفاده میشود.
برای اندازه گیری مقدار ترشح صفرا از این درن در جراحی کله سیستکتومی استفاده میشود.
درن پن رز (درن پترز)
درن پن رز لوله ای مستطیل شکل است که از جنس الاستیک می باشد. از این درن برای تخلیه ترشحات محل جراحی استفاده میشود. درن پن رز یک درن عمقی است و به وسیله بخیه ثابت در کیسه درناژ متصل میگردد. از این درن بعد از عمل جراحی های بزرگ شکمی استفاده میشود.
نباید در زمان کارگذاری درن، ترشحات با پوست بیمار تماس داشته باشند وگرنه موجب آسیب به پوست خواهند شد.
درن هموواگ
مکانیزم عملکرد این درن این است که با استفاده از خلاء، خون و ترشحات زخم را بیرون می مکد. این کار در طولانی مدت و به صورت مداوم انجام میگیرد تا مانع از بروز عفونت در محل جراحی شود. این نوع درن پس از ترخیش بیمار کشیده میشوند. اما در مواردی که ترشح خونی زیاد است بعد از ترخیص در محل خود باقی میماند و در ویزیت های بعدی کشیده خواهد شد.
درن هموواگ فرم دایره شکل، مسطح و خالی دارد که با افزایش حجم ترشحات داخل آن بزرگ میشود. این نوع درن دارای یک لوله تخلیه نیز می باشد که با افزایش میزان ترشح میتوان انتهای لوله را باز کرد و ترشحات را تخلیه نمود.
درون درن هموواگ از فنرهایی استفاده شده که حالت جمع شوندگی و پرشی دارند. به این ترتیب مکش لازم برای خارج کردن ترشحات را دارند.
درن های هموواگ از مواد مدیکال ساخته شده اند تا در ارتباط با بدن بیمار ایجاد حساسیت و عفونت نکنند. این درن در زمان استفاده باید کاملا استریل باشد. جنس تیوب آن از PVC است و دارای میلیمتر ظرفیت هستند.
این درن با گاز اتیلن استریل میشود و در سازهای مختلف بسته بندی میگردد. سوزن آن نیز در بازار موجود است و در دو نوع تک سوزنه و دو سوزنه می باشد.
درن کاروگیت
درن کاروگیت دارای شیارهایی مثل ناودان می باشد که ترشحات و هوا از درون این شیارهای تخلیه میشوند. ترشحات و هوا پس از تخلیه روی پانسمان یا کیسه کوچکی ریخته میشوند.
درن شیاردار از درن های سیستم تخلیه باز است که برای ترشحات غیرفعال مثل خون و چرک کاربرد دارند. این درن به هیچ محفظه ای متصل نیست و در صورت عدم تعویض پانسمان ممکن است ایجاد عفونت کند.
نکات مهم درباره استفاده از درن ها
برای اینکه بعد از قرار دادن درن در محل جراحی دچار مشکل نشوید باید نکاتی را رعایت کنید.
اول اینکه نباید مدت زمان قرار گیری درن در محل زخم طولانی شود. باتوجه به شرایط بیمارف نوع درن و میزان ترشحات خروجی از زخم باید مدت زمان استفاده از آن مشخص شود.
هر جسم خارجی که برای مدت طولانی در بدن بماند، ایجاد حساسیت و عفونت خواهد کرد. زیرا بدن انسان نسبت به وجود آن واکنش نشان میدهد.
همچنین باید پانسمان بیمار باتوجه به نوع درن و میزان ترشحات زخم، تعویض گردد. این کار مانع از عفونت و ایجاد آلودگی در محل زخم خواهد شد.
به خصوص در درن های سیستم باز رعایت این موارد ضروری است و باید پانسمان بعد از هربار خروج ترشح تعویض گردد. ماندن درن در زخم میتواند موجب التهاب و تحریک زخم شود. تعویض پانسمان حتی بعد از خروج درین نیز باید مرتب انجام گیرد.
از آنجا که درن محل خروج خونابه و ترشحات داخل زخم است، در صورت ماندن در محل زخم میتواند مشکلات زیادی را برای بیمار ایجاد کند.
میتوان از سرم شست و شو برای تمیز کردن محل زخم استفاده کرد. استفاده از بتادین میتواند موجب التهاب و تحریک ناحیه زخم گردد.
در برخی موارد خروج درن از محل زخم موجب آلودگی شود. به این دلیل باید محل خروج درن تحت شست و شو قرار گیرد و بعد بخیه زده شود.
